Gelişen teknoloji uygulamaları ve kripto paralarla beraber hayatımıza giren Blokchain teknolojisi, varlık değerinin takibi ve ticaretini yapmak için kullanılıyor.
Blok zincirlerden oluşan Blockchain, şifrelenmiş işlem takibini sağlayan veri tabanı sistemidir. Yapılan transfer işlemlerinde her adım bir bloğu oluşturur. Bu işlem esnasında oluşturulan blokalar şifrelenir, asla değiştirilemez ve kırılamaz hale getirilir. Her kullanıcıya bu bloklar dağıtılır ve herkeste aynı şifreli bilgiler bulunur fakat bilgiler üzerlerinde belirtilen alıcı satıcı tarafından işlenebilir. Şeffaflık ilkesi üzerine kurulmuştur.
Diğer tüm teknolojiler gibi Blokchain’de çeşitli zorlukları beraberinde getiriyor. Birçok endüstride yavaş benimsenmesinin sebebi bu zorluklardır.
Bahsedilen zorlukları ve çözüm yollarını sizler için derledik.
İçindekiler
Blokchain’in kabulü için yaşanan zorluklar
Blokchain‘in finans sektörü, sağlık sektörü de dahil olmak üzere çeşitli endüstrilerde devrim yaratması düşünülerek yansıtılıyordu. Bununla beraber, iş birliği, yardım ve belirli kurallar koymak gibi eksiklikler birçok konu hakkında tehdit oluşturma eğilimindedir. İşletme, blok zincirini ve çözümleri etkileyen başlıca zorlukların ilki blok zincirinin çevresel maliyeti olma durumudur.
Blockchain, güvenliği sağlamak ve normalde dağıtılan belirli bir ağ üzerinde fikir birliği oluşturmak için şifrelemeye güvenir. Bu sebeple, belirli bir kullanıcının zinciri geliştirme ve yazma iznine sahip olduğunu kanıtlamak için birkaç blok zinciri algoritmasının çalıştırması gerekir. Bahsedilen karmaşık algoritmalar, büyük miktarda bilgi işlem gücü gerektirir ve bu nedenle yüksek maliyetlere sebep olur.
2019 yılında yaygın blok zincileriden biri olan Bitcoins’in, enerjiyi alıştırmak için gerekenden büyük miktarda gücü tükettiği iddia edilmişti. Bunun yönetime çok büyük miktarda kaynağa mal olduğunu kanıtladı.
Ek olarak, güvenlik temelleri gibi diğer faktörler, çoğu endüstrinin karşılamayacağı teknolojiyi sürdürme ve çalıştırma maliyetini arttırır. Blok zincirlerin, yaratılması için izlenen algoritma nedeniyle fahiş miktarda enerji tükettiği fark edilmiştir. Blok zincirin benimsenmesi ve geliştirilmesinde kullanılan algoritma nedeniyle çok fazla enerji tükettiği ortaya çıktı.
Güç tüketim sorunu için neler yapılabilir?
Blok zincirinde güç tüketimini azaltma çözümünü sağlayabilecek iki uygulama bulunuyor. Kanıt doğrulama yöntemlerinden uzaklaşmayı ve bunun yerine hisse kanıtı ve yetki kanıtı tekniklerini benimsemeyi içeriyor. Bu yöntem, normalde blok zinciri algoritması geliştirmede kullanılan iş doğrulama kanıtından önemli ölçüde daha az enerji üretir. Bu tekniğin blok zinciri uygulamalarında kullanılması, blok zinciri enerji tüketiminde bir azalma ile sonuçlanır.
Energy Web Foundation şirketi, dağıtılmış yenilenebilir enerji kaynağının benimsenmesini savunduğu için enerji yoğun olan yeni bir yetki kanıtı yöntemleri tasarımı geliştiriyor. Blockchain teknolojisinin başka bir zorluğu da birlikte çalışabilirliktir. Birçok kullanıcı sürekli genişleyen endüstrilere giriyor ve bu sebeple çok sayıda ağ ile kullanıcıların etkileşime girmesine izin verecek standartların olmaması endişe yaratıyor.
Ekonomik fayda için yardımlaşma, işbirliği yapma işlemi ‘Standardizasyon’ olarak adlandırılır. Birlikte çalışabilirliğin olamaması, geliştiricilerin yanı sıra blok zinciri kodlayıcıları için hareket alanı sağlayacaktır.
Öte yandan, bazı platformların çeviri yardımına ihtiyaç duyarak, iletişim kuramamaları Bilgi Teknolojileri departmanlarını zor duruma soktu.
Rapora göre:
Github (Sürüm Kontrol Sistemi) gibi bazı platformların, farklı protokoller, kodlama dilleri ve farklı gizlilik mekanizmalarının kullanımı yoluyla, kullanılan ve geliştirilen yaklaşık 6 bin 500 aktif blok zinciri projesine sahiptir. Farklı kullanım durumları, gizlilik şemaları, fikir birliği mekanizmaları ve ekonomik modeller ile birçok spesifik sektöre bir çözüm sağlanmadığı için tek bir blok zinciri geliştirmek imkansızdır.”
Blokchain ihtiyaçlarındaki farklılıklar
Farklı blok zincirinin farklı gereksinimleri vardır. Tedarik bir blok zinciri, daha yüksek ademi merkeziyetçilik ve daha az TPS (Tek Pencere Sistemi) gerektirirken, bir loT blok zinciri, yüksek TPS çıktıları ve düşük ücretler gerektirir. Bu önemli ölçüde sadeleştirilmiş ve bağlantısız oldukları için birbirleriyle iletişim kuran blok zincirlerinin zorluklarıyla sonuçlanır.
Bu sorun farklı blok zincirlerini birbirlerine bağlamaya yardımcı olmak için NeoX gibi çapraz zincir teknolojilerinin kullanılmasıyla çözülebilir. ICON gibi yan zincirlerin, iki yan zincir arasında varlık takasını sağlayan iki yönlü bir sabitleyiciye sahip blok zincirleriyle, paralel çalışması da sağlandı. Her iki zincirde de aynı fikir birliği protokolü mekanizmasını kullandığında, yan zincir ana zincirdeki işlemleri kolayca doğrulayabilir.
Bir diğer birlikte çalışabilirlik çözümü, Ripple (XRP) tarafından kullanılan emanet metodolojisidir. Şirket, farklı defterleri birbirine bağlayan ve kullanılan para birimlerini serbestçe iletmek için üçüncü taraf bağlayıcıları kullanılmasına izin veren Interledger protokollerini kullanıyor. Bu protokol, kriptografik algoritmayı ele alır. Üçüncü taraf bağlayıcılar veya doğrulayıcılar aracılığıyla fon saklama oluşturulabilir. Her iki tarafta daha sonra bir anlaşmaya vararak çapraz defter işlemlerini onaylar. Raiden ve Bitcoins yıldırım ağı zincirler arası iletişim içinde kullanılabilir. Bu Ethereum ağları, zincirler arası ödemeleri mümkün kılan sert kilitleme teknolojisini kullanılır. Aralarında değer aktarımına izin vermek için yıldırım ağını oluşturmak için yıldırım ağını oluşturmak için farklı blok zincir dışı ödeme ağı kurulur.
Raiden (ETH tabanlı transfer ağı) farklı işlemler blok zincirinden kullanıcıların tokenleri aktardığı modele doğru geçerken Ethereum’un mevcut modelden geçiş yapmasına yardımcı olur. Ethereum ağ güvenliğini sürdürürken küresel konsensüs protokolüne katılmadan zincir dışı veri alışverişi yoluyla gerçekleşir. WAN (geniş alan ağı), AION (blok zincir) ve ICON gibi projelerde blok zinciri iletişimine izin vermek için bir araya geliyor. Bu blok zinciri izolasyonu sorununu azaltmak için BIA’yı (Biyoelektirik empedans analizi) kurdu.
Blokchain gizliliği
Gizlilik blok zinciri ağında ayrı bir zorluktur. Halka açık bir blok zinciri ortamında işlemler ve ağ defterleri, şeffaflık ve kolay izleme herkese açıktır. Bu tip işlemlerde mahremiyet eksikliği, gizli şirket gibi çeşitli sorunlara büyük katkıda bulunur. Coin join, Zero-knowledgeproof (Sıfır bilgi ispatı) ve Ring imzası dahil olmak üzere Bitcoins anonimliğine bir alternatif sağlamak için bazı protokoller oluşturulmuştur.
İşletme işlemlerinde gizliliğe ihtiyaç duyarlar fakat blockchain ile birçok firmanın sorununa çözüm bulmasıyla sonuçlanmaz.
2020 yılında işletmeler, işlemlerin işlenmesinde ortak standartların kullanımını geliştirmek için sıfır geçirmez, dağıtılmış kimlik ve zincir dışı depoları kullanarak Ethereum blok zincirini kullanarak çalışmasına yardımcı olmak için Microsoft ile temel protokolü başlatır. Bu özellik, işletmelerin kişisel ve hassas bilgilerini saklayarak tam güvenliği sağlar.
Halka imzası, Monero tarafından kullanılan bir gizlilik protokolüdür. Bu protokol kullanılırken, gönderici bir işlem başlattığında, işlem bir halka oluşturmak için diğer kullanıcıların işlemleriyle birleştirilir. Daha sonra tüm işlemler birbirinden ayırt edilemez hale gelerek faillerin belirli bir işlemi izlemesini zorlaştıracak şekilde kullanılır. Sıfır bilgi kanıtı, Zcash tarafından anonim şirketlerin işlemlerini saklamak için kullanılır. Teknoloji, akıllı sözleşmede kendi özel anahtarlarına sahip kullanıcılar dışında, gönderen, alıcı ve miktar bilgilerinin sistemde görünmemesi gibi işlemlerle bilgileri gizleyebilir.
Coin Join teknolojisi Dash (açık kaynaklı kripto para birimi) tarafından kullanılır. Bu sayede protokol birçok harcama yapandan gelen çoklu ödemeleri karıştırır ve bunları tek işlemde birleştirir. İşlemlerin karıştırılması, birinin belirli bir tek işlemesi izlemesini zorlaştırır. Dünyada blok zinciri teknolojisinin geniş çapta benimsenmesi ve başarısı, platformun karşı karşıya olduğu mevcut zorlukların ele alınmasını gerektiriyor. Bu çevredeki enerji tüketimi, birlikte çalışabilirlik ve gizlilik konularını içerir. Enerji yoğun olduğu için iş doğrulama kanıtından kaçınarak, hisse kanıtı ve yetki kanıtı benimsenerek azaltılabilir.
Birlikte çalışabilirliğin zorlukları, farklı blok zincirleri arasındaki bağlantıyı geliştirmek için çapraz zincir kullanılarak çözülüyor. Gizlilik ise Coin Join, Zero-knowledgeproof ve Ring imzası kullanılarak çözülebilir. Açılış anahtarına sahip kullanıcılar dışında sistemde işlemleri izlenemez hale getirir. Bu nedenle, dünyanın Blockchain teknolojisinin benimsenmesini ve büyümesini arttırmak için teknolojik gelişmeler uygulanarak bu engellerin üstesinden kolayca gelinebilir.
